Polska Ludowa 1980-1989 cz.1 (eBook)
Elektroniczna wersja (eBook) w formatach ePUB, MOBI, PDF.
Polska Ludowa 1980-89 cz. I
Masowe strajki, które zaczęły się w lipcu 1980 r. w Lublinie, w sierpniu objęły już niemal cały kraj. Nie było powtórki z grudnia 1970 r. Strajkujący działali zgodnie z radą Jacka Kuronia: „Nie palcie komitetów, zakładajcie własne”, a przeciwna rozwiązaniom siłowym ekipa Edwarda Gierka podjęła z nimi dialog, który zaowocował podpisaniem porozumień w Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu. Na ich mocy zaczął działać NSZZ „Solidarność” z Lechem Wałęsą na czele. Na szczytach władzy doszło do zmiany. Gierka na stanowisku I sekretarza KC PZPR zastąpił Stanisław Kania, premierem został zaś Józef Pińkowski, którego na początku 1981 r. zastąpił gen. Wojciech Jaruzelski. W kraju powstała swoista dwuwładza. Rosnąca w siłę „Solidarność” wysuwała żądania ekonomiczne, których rządzący nie byli w stanie spełnić. Coraz powszechniejsze strajki, prawie że wszystkich o wszystko, dodatkowo pogarszały sytuację gospodarczą kraju. Do tego wielu działaczy „Solidarności” przedstawiało coraz ostrzejsze postulaty polityczne, podważające przywództwo PZPR i sojusz z ZSRR.
15,00 zł
Na stanie
Opis
Radykalizujące się strony, solidarnościowa i partyjno-rządowa, coraz mniej sobie ufały, coraz mniej były gotowe do współdziałania. Próbą złagodzenia konfrontacyjnych nastrojów było Spotkanie Trzech z 4 listopada 1981 r. – gen. Jaruzelskiego (od października również I sekretarza KC), Wałęsy i prymasa Józefa Glempa. Kiedy władza doszła do wniosku, że porozumienie z opozycją i neutralizacja „Solidarności” stają się niemożliwe, przy jednoczesnych zapowiedziach ZSRR drastycznego obniżenia dostaw strategicznych paliw, zdecydowała się na wprowadzenie stanu wojennego. W jego wyniku internowano ok. 6 tys. osób, w tym większość kierownictwa „Solidarności”, ale także byłych przywódców państwa, m.in. Gierka i premiera Jaroszewicza. O przygotowaniach do stanu wojennego wiedział płk Ryszard Kukliński. Zarówno przed swoją ucieczką, jak i po niej informował Amerykanów o planach działania sił mundurowych. Ekipa Ronalda Reagana nie ostrzegła kierownictwa „Solidarności”, bo również uznała stan wojenny za mniejsze zło. Można się o tym przekonać, czytając prezentowane w tym tomie dokumenty CIA i relacje ambasadora USA w Polsce.
Z tekstu prof. Karola Modzelewskiego
Tamta masowa, aktywna „S”, którą zniszczył stan wojenny, nigdy by na coś takiego jak plan Balcerowicza nie pozwoliła. Toteż prof. Balcerowicz, wtedy zresztą doktor, niczego podobnego jako doradca Sieci Komisji Zakładowych „S” nie proponował. Proponował rady pracownicze.
Z rozmowy z gen. Waldemarem Skrzypczakiem
Bardziej baliśmy się rosyjskiej interwencji niż „Solidarności” (…). Wiem od kolegów z Armii Radzieckiej, że oni w sierpniu 1981 r. odbyli rekonesans na terenach Polski. Zbadali wszystkie drogi ze wschodu na zachód, mosty, lotniska, węzły komunikacyjne i dyslokację naszych jednostek. Mieli pełne rozpoznanie, więc jeżeli doszłoby do interwencji, wiedzieliby, gdzie uderzać i co blokować. Decyzja o wyprowadzeniu naszych wojsk z koszar była więc decyzją przemyślaną, wybiegającą w przyszłość, w przewidywaniu sytuacji, że może być interwencja.
ISBN | 978-83-64407-37-6 |
Liczba stron |
300 |
Format | ePUB, MOBI, PDF |
Data wydania | Warszawa 2015 |
Autor | pod redakcją Pawła Dybicza |
Wydawca | Fundacja ORATIO RECTA |
Wstęp
- Uwagi wstępne
Część I
Karnawał „Solidarności”
- Oni bali się nas, a my ich – z Kazimierzem Barcikowskim rozmawiają Paweł Dybicz i Robert Walenciak
- Pierwszy postulat – Nieznana notatka prof. Tadeusza Kowalika
- Sugestie genseka – Zapis nieznanej rozmowy Stanisława Kani z Erichem Honeckerem
- Bydgoszcz ’81 – Tajna notatka MSW o działaniach milicji i ZOMO w czasie zajść w Urzędzie Wojewódzkim
- Jak pozbyć się Kani i Jaruzelskiego – Tajny dokument z czerwca 1981 r.
- Olszowski zamiast Kani – Notatka ze spotkania Breżniewa, Honeckera i Husaka
- Towarzyszom już dziękujemy – Suplement Wojciecha Giełżyńskiego do książki „Gdańsk, Sierpień ‘80”
- Stanisław Kwiatkowski – Wojsko kontra anarchia
- Zginie pół miliona ludzi – Analiza wydarzeń po ewentualnym wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski
- Czy możliwe było porozumienie Partia-Kościół-„Solidarność” – Kulisy spotkania Jaruzelski-Glemp Wałęsa
- Lech Mażewski – Droga do stanu wojennego
- Przewaga Wałęsy osłabła – Raport amerykańskiego wywiadu przed wprowadzeniem stanu wojennego
- Oficerowie dyskutują – Meldunki Wojskowej Służby Wewnętrznej w 1981 r.
Część II
Stan konieczny, stan przejściowy
- Pierwsze oceny stanu wojennego – Nieznany protokół z pierwszego posiedzenia Biura Politycznego z 13 grudnia 1981 r.
- Czerwony internat – Losy internowanych działaczy partyjnych i rządowych w tajnych dokumentach
- Czerwony internat cz. 2
- Andrzej Werblan – Dlaczego zniknął Bajbakow
- Stanisław Kwiatkowski – Czy była alternatywa dla stanu wojennego?
- Karol Modzelewski o stanie wojennym – Zapis wystąpienia w IPN w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego
- Andrzej Werblan – Zło mniejsze czy sytuacja bez szans?
- Lech Mażewski – Kościół wobec stanu wojennego
- Marceli Kosman – Narodowiec o stanie wojennym
- Czesław Bielejewski – Przemilczane zdania
- Czesław Bielejewski – Zaskoczenie Kulikowa
- Robert Walenciak – Tajemnica stanu wojennego
- Wyższa konieczność – z gen. Wojciechem Jaruzelskim rozmawia Paweł Dybicz
- Franciszek Puchała – Inwazja była gotowa
- Robert Walenciak – Co robili generałowie po ogłoszeniu stanu wojennego
- Byłem w tym czołgu – z gen. Waldemarem Skrzypczakiem rozmawia Robert Walenciak
- Partia działa słabo – „Polski sierpień” i stan wojenny oczami radzieckiego aparatczyka
- Kontrrewolucja nie zaprzestaje walki – Pełna wersja posłania Jurija Andropowa do Wojciecha Jaruzelskiego z 30 listopada 1982 r.
- Skazani na porozumienie – Nieznany apel intelektualistów do Jaruzelskiego, Glempa i Wałęsy
Część III
Raporty i ucieczka Kuklińskiego
- Wacław Szklarski – Najważniejszy szpieg
- Robert Walenciak – Kukliński: fakty przeczą mitom
- Robert Walenciak – Podwójny agent
- Tajemnice Ryszarda Kuklińskiego – z gen. Franciszkiem Puchałą rozmawia Robert Walenciak
- Robert Walenciak – Gra z Amerykanami
- Marek Barański – Parasol nad agentem
- Tajne plany Sztabu Generalnego – z gen. Franciszkiem Puchałą rozmawia Robert Walenciak
- Krzysztof Wasilewski – Kuklińskim i „wyklętymi” w III Rzeczpospolitą
- Leszek Konarski – Szpieg w mieście królów
- Noty o autorach